De toestand van het grondgebruik in Brussel kennen: een uitdaging op zich!

De ‘SitEx’ (de bestaande situatie van het gebruik van terreinen en gebouwen) is een inventaris van het grondgebruik in Brussel. Deze inventaris registreert het feitelijke gebruik van alle terreinen en gebouwen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: woningen, winkels, kantoren, voorzieningen, economische activiteiten en doorlatende oppervlakken.

De SitEx is een referentiedatabase die dient als basis voor het Gewestelijk Bestemmingsplan (GBP). Een update van de SitEx is essentieel voor de wijziging van het GBP.

Een uitdaging op het snijpunt van verschillende disciplines en benaderingen

De SitEx heeft de ambitie om het hele Brusselse grondgebied in kaart te brengen:

• bebouwde en onbebouwde oppervlakten;
• gebouwen en hun verdiepingen;
• verschillende gebruiksvormen van terreinen en gebouwen;
• de bijbehorende schatting van de vloeroppervlakte van het gebruik.

Deze gegevens, verzameld bij diverse overheidsinstanties, worden verwerkt tot een reeks dynamische kaarten.

Zodra de gegevens zijn verzameld, stelt de nieuwe SitEx ons in staat om samenvattende analyses te maken van de evolutie in bebouwingsdichtheid, waterdoorlatende oppervlakten en de geografische spreiding van verschillende stedelijke functies.

Twee hoofddoelstellingen

De eerste doelstelling van de SitEx is ondersteuning bieden aan het project Share The City, dat draait om de aanpassing van het GBP.

Hiertoe worden de SitEx-gegevens verwerkt om:

• synthesekaarten op te stellen op het niveau van huizenblokken en/of gebouwen (werkkaarten en kaarten voor het openbaar onderzoek over het nieuwe GBP-project);
• de ruimtelijke uitdagingen voor het Brussels Gewest inzichtelijk te maken via indicatoren (voornaamste gebruik van een gebouw en een perceel, bebouwingsdichtheid, functionele gemengdheid, bodemdoorlaatbaarheid). 

De tweede doelstelling is om op lange termijn een territoriaal monitoringsysteem te ontwikkelen voor het Brussels Gewest. Dit systeem moet het mogelijk maken om de evolutie van het gebruik van terreinen en gebouwen op te volgen. 

Een hybride aanpak voor het opstellen van de SitEx-database

Perspective ontwikkelt een hybride aanpak voor het opstellen van de SitEx-database. Bestaande gegevens, terreinwaarnemingen en nieuwe methoden worden gecombineerd. Dit gebeurt met interne middelen en door samen te werken met partnerinstellingen.

Een breed scala aan gegevens

Dit proces vereist de integratie van diverse soorten gegevens:

• zowel ruimtelijk als niet-ruimtelijk;
• geproduceerd door verschillende instellingen en partners met uiteenlopende doeleinden;
• opgesteld op verschillende schaalniveaus.

Aangevuld met terreinwaarnemingen

Gerichte terreinwaarnemingen vullen de bestaande gegevens aan. Deze vorm van gegevensverzameling gebeurt op basis van beeldanalyse (zoals luchtfoto’s, Google Maps 3D en Street View) en terreincontroles die te voet worden uitgevoerd. Aan de hand van een tablet worden gegevens dan ter plekke ingevoerd. 

Een eerste waarnemingsronde vond plaats in de ondernemingsgebieden in de stedelijke omgeving (OGSO) van het Gewestelijk Bestemmingsplan. Momenteel wordt een tweede waarnemingsronde voorbereid. 

Deze waarnemingen bieden een representatieve momentopname van het gebruik in een specifiek gebied. Ze maken het mogelijk om de juistheid te controleren van de beeldanalyse en de databases die bij de projectpartners zijn verzameld. En om te beoordelen of de compilatie- en kruisverwijzingsmethoden degelijk zijn.